Bunkervondst

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

Inleiding

De strijd om Vlissingen kwam langzaam tot een eind op 4 november 1944. Een van de laatste delen van de stad die door de geallieerde werd bevrijd lag aan de oostelijke kant van Vlissingen. Het havengebied werd als een van de laatste gebieden gezuiverd van Duitse tegenstand.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_single_image image=”10239″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][vc_column_text]

A= Royal Scots   B= KOSB  M19= Granaatwerper

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Een eenheid behorende tot de 7/9th Royal Scots veroverde uiteindelijk na 2 dagen strijd te hebben geleverd het gebied behorende tot het stadsdeel ‘Het Eiland ‘.  Dit gebied had de codenaam “ Troon “ en “ Falmouth “ meegekregen.

De Royal Scots hadden het zwaar te verduren gehad. Vanaf de gebieden “ Haymarket” en “ Strand “ schoten de Duitsers met zware machinegeweren op de Scots. Daarbij werd er ook gebruik gemaakt van granaten die vanaf het havengebied werden afgevuurd.

Twee en een half uur na middernacht trokken eenheden van de 5th KOSB  op 4 november richting het havengebied. De eerste eenheid trok snel op richting het station (Piccadilly) om het sluizencomplex veilig te stellen. Ruim een uur later zette een tweede eenheid de aanval in op “Haymarket “ en “ Strand “ . Snel gevolgd door een derde eenheid met als doel de weerstand in het gebied “Waterloo “ te breken.

De aanval verliep voorspoedig en net na acht uur in de ochtend ontving het hoofdkwartier het bericht dat het gebied gezuiverd was van tegenstanders.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Kernwerk

Het havengebied behoorde voor de Duitsers tot het kernwerk Vlissingen.  Het kernwerk werd gezien als het meest strategische deel van de verdediging van Vlissingen. Wanneer alle andere Duitse verdedigingen binnen Vlissingen bij een invasie verloren dreigde te gaan was het kernwerk de laatste plek waar de verdediging zou worden gevoerd.  De Duitsers noemde het havengebied “ Nettelbeck “.

Alleen bunkers gelegen binnen het kernwerk werden voorzien van pantserkoepels. Deze koepels waren kostbaar en hierdoor schaars. Daarnaast was de bouw arbeidsintensief en tijdrovend. Men kan zich dan ook voorstellen dat dit alleen gedaan werd in bijzonder strategische gebieden. Langs de gehele Atlantikwall verdediging werden er zeer waarschijnlijk 74 gebouwd.

In het voor de Duitsers zeer belangrijke kernwerk Vlissingen werden zelfs twee granaatwerpers gebouwd ( M19 ).[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_single_image image=”10231″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

M19 Maschinengranatwerfer en bunker type 633

De M19 granaatwerper werd ingebouwd in een bunker van het type 633. Deze lag ondergronds waar alleen de stalen geschutskoepel boven de grond uitstak. De installatie was hierdoor goed gecamoufleerd en de dikke constructie van de bunker leverde een uitstekende bescherming.  De M19 was in staat om 30 tot 120 schoten per minuut af te vuren. De snelheid hing af of de granaten handmatig of automatische aangevoerd werden.  Door het draaibare platform had de installatie een 360 graden schootsveld.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_single_image image=”10229″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Een granaatwerper werd gebouwd in samenhang met in het gebied aanwezige mitrailleur opstellingen. De mitrailleur gaf horizontaal vuur, waardoor de aanvaller in dekking moest gaan.  Gelijktijdig gaf de granaatwerper verticaal vuur. De in dekking liggende aanvaller werd hierdoor van boven af aangevallen.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Vondst Feuerplan Nettelbeck en een Flächenmeßplan

Bij het doorzoeken van een bunker gelegen in het havengebied werd een kaart gevonden. Op de kaart stond onder andere aangegeven welke verdedigingsmiddelen er op het terrein aanwezig waren. Daarbij werd in de bunker ook een kaart gevonden waarop het bereik en richting stond aangeven die gebruikt werd bij het bedienen van de M19 granaatwerper.

Leden van de 5th KOSB hebben aantekeningen gemaakt op het Feuerplan. Bij de bunker staat geschreven ; “ ontelbare hoeveelheden granaten aanwezig “.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”10226″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][vc_column_text]Feuerplan Nettelbeck[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”10227″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][vc_column_text]Kaart met bereik en richtingsgetallen[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”10228″ img_size=”full” alignment=”center” style=”vc_box_border”][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_column_text]Op de Flächenmeßplan is duidelijk af te lezen dat het bereik van de M19 granaatwerper reikt tot 600 meter.  Wanneer dit geprojecteerd wordt op een foto van het havengebied wordt al snel duidelijk dat het grootste deel gedekt wordt.

Op de rechterkant van de foto is het  geïnundeerde gebied te zien.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Nawoord

Naast de twee interessante vondsten van zowel het Flächenmeßplanen hetFeuerplan Nettelbeck waar het bereik van de granaatwerper en de verdedigingswerken op staan aangegeven wordt nog iets anders duidelijk.  Het kernwerk Vlissingen was niet op volle sterkte tijdens de aanval op Vlissingen.

Eenheden van de 5th KOSB veroverde het gebied binnen enkele uren. Bij een in volledige staat van paraatheid verkerende verdediging, met hoog gemotiveerde soldaten was het niet zo snel gegaan.

Gelukkig was dit voor de ‘ good guys ‘ niet het geval. Zij overrompelde de stellingen en bevrijde het laatste gebied van Duitse eenheden. Daarbij namen zij zo’n 100 Duitse soldaten krijgsgevangen.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator border_width=”3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Bronnen :

The National Archives, WO 171/1320
Walcheren 1944, Richard Brooks, Osprey Publishing 2011
Walcheren Operation Infatuate, Andrew Rawson, Leo Cooper,Pen & Sword Books, 2003
Atlantikwall in Zeeland en Vlaanderen, Hans Sakkers en Hans Houterman, De Citadel, 2000
Bunkerarchief Nationaal Archief

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]