In juni 2014 stond er in de PZC een klein artikel over de Oostbeer. In dit artikel wordt gesproken over het misschien openstellen van de Oostbeer. Voordat het zover is moet er, volgens de woordvoerder van de gemeente, eerst een analyse komen in welke staat het monument zich momenteel bevindt.
Als je zo’n bericht leest en er ligt een verslag uit 1978 voor je waarin er ook een onderzoek heeft plaatsgevonden naar de situatie van de Oostbeer krijg je toch een soort van déjà vu gevoel.
Het is een verslag opgesteld door de Dienst gemeentewerken Vlissingen, afdeling bouwkunde. Het verslag geeft een goede en duidelijke beschrijving wat men heeft aangetroffen en in welke toestand de Oostbeer zich op dat moment bevindt. Aan de hand van dit verslag zal ik een korte beschrijving geven van wat men aantrof.
In het verslag worden de volgende termen gebruikt :
Contrescarp = buitenoever van een vestinggracht.
Escarp = binnenoever van een vestinggracht.
Mijnenstelsel = stelsel waar zich explosieven in bevinden die opgeblazen konden worden.
Als eerste heeft men de grondophogingen aan weerszijde van de Oostbeer voorzichtig verwijderd. Bij het verwijderen van de grond kwamen er een gemetselde gewelfde gang aan het oppervlak (foto 1 / 1978). Men stelt dat dit een overgebleven deel is van de contrescarpgallerij.
Wat ik zeer interessant vind is dat er in het verslag vermeldt staat dat er vanaf de contrescarpgallerij er nog een gang is aangetroffen die zo’n 30 meter oostwaarts loopt, parallel aan de Commandoweg (Foto 2 /1978).
Deze gang is gedeeltelijk ingestort, dit is waarschijnlijk veroorzaakt door werkzaamheden uitgevoerd in het kader van de Deltawerken (1975). De bovengenoemde gang diende als hoofdgang van een aantal vertakkingen ten behoeve van het mijnenstelsel.
Na de beschrijving van het contrescarp gedeelte steken we de vestinggracht over en komen we aan de stadskant. Op foto 3 is er een ontgraven ingang van de escarpsgalerij zichtbaar. Foto 4 laat de ingang zien in half ontgraven toestand. Nadat de ingang verder is uitgegraven kan er een begin gemaakt worden met de verkenning van dit deel van de beer (foto 5).
De vraag waarom ze niet via de ingang aan de andere zijde ( de contrescarp kant) naar binnen zijn gegaan kan makkelijk beantwoord worden. Halverwege de beer ligt er grote hoop grond waardoor men hier niet verder kan. Deze hoeveelheid is ook nog in 2014 aanwezig (foto 6 -1978- en foto 7 – 2014-).
Het is niet duidelijk hoe de grond in de gang terecht is gekomen. Waarschijnlijk is dit gebeurt tijdens de ontmanteling van de verdedigingswerken rondom Vlissingen.
Aan het eind van deze gang kwam men in een vertrek terecht met een aanzienlijke omvang (foto uit 2014 met nummer 8). Het metselwerk van de muur en gewelf bleek nog in zeer goede staat te verkeren
.
